హైదరాబాద్‌: వికారాబాద్‌ జిల్లాకు చెందిన ఓ రైతు భూమి కొనుగోలు కోసం ‘మీ సేవ’ ద్వారా రూ.66 వేలు చలానా రూపంలో చెల్లించారు. కానీ తర్వాత అనుకోని కారణాలతో కొనుగోలు చేయకూడదని నిర్ణయించి లావాదేవీ స్లాట్‌ను రద్దు చేసుకున్నారు. అయితే నెలలు గడుస్తున్నా ఆ డబ్బు తిరిగి రాలేదు. ఇది ఒక్క రైతు సమస్య కాదు — 2020లో ‘ధరణి పోర్టల్‌’ ప్రారంభం నుంచి తాజా ‘భూభారతి’ వరకు ఇలాంటి రద్దు లావాదేవీలకు సంబంధించిన డబ్బు తిరిగి అందడం లేదు.
“లావాదేవీ రద్దు చేసుకున్నాం సార్‌, మా డబ్బులు మాకు ఇవ్వండి…” అంటూ బాధిత రైతులు తహసీల్దార్‌ కార్యాలయం నుంచి కలెక్టరేట్‌ దాకా తిరుగుతున్నారు, కానీ ఎవరూ పట్టించుకోవడం లేదని వాపోతున్నారు.
సాధారణంగా రిజిస్ట్రేషన్‌, మ్యుటేషన్‌, గిఫ్ట్‌ డీడ్‌, వారసత్వ బదిలీ, భాగ పంపిణీ వంటి సేవల్లో స్లాట్‌ రద్దు చేస్తే చెల్లించిన ఛార్జీలు తిరిగి ఇవ్వడం నిబంధన. స్టాంపులు, రిజిస్ట్రేషన్ల శాఖలో ఇది అమలవుతున్నా, ధరణి మరియు భూభారతి పోర్టల్‌లలో మాత్రం ఆ డబ్బులు తిరిగి ఇవ్వడం జరగడం లేదు. “ఈ చెల్లింపులకు ప్రత్యేక విధానం లేదు, రాష్ట్ర స్థాయిలో మార్గదర్శకాలు రాలేదు” అని అధికారులు చెబుతున్నారు.
2020 నవంబర్‌ నుంచి ఇప్పటివరకు సుమారు ₹150 కోట్లు ఈ రద్దు లావాదేవీల రూపంలో పోగై ఉన్నాయి. 2023లో ప్రభుత్వం ఒకసారి కొంత మొత్తాన్ని వెనక్కి ఇచ్చినప్పటికీ, తర్వాత కలెక్టర్ల పేరుతో ప్రత్యేక ఖాతాలు లేకపోవడంతో చెల్లింపులు నిలిచిపోయాయి. దీనిపై రెవెన్యూ శాఖ మార్గదర్శకాలు సిద్ధం చేసినా, ఆ తరువాత చర్యలు ముందుకు సాగలేదు.
అదే విధంగా, 2014–16 మధ్య జీవో–59 కింద ప్రభుత్వ భూముల క్రమబద్ధీకరణకు దరఖాస్తు చేసిన 3,140 మంది దరఖాస్తుదారులు చలానా రూపంలో చెల్లించిన సొమ్ము తిరస్కరణ తర్వాత కూడా అందుకోలేదు. వారికి సుమారు ₹63 కోట్లు ప్రభుత్వం తిరిగి చెల్లించాల్సి ఉంది.
రైతులు, దరఖాస్తుదారులు తమ సొమ్ము తిరిగి పొందేందుకు ఎంత ప్రయత్నించినా ప్రమాదం వారిదే, పరిష్కారం మాత్రం ఎవరూ చూపించడం లేదనే బాధ వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
