భారీ వాతావరణ ఘటనల్లో, ముఖ్యంగా తుపానులలో, కేంద్ర స్థానం లేదా “కన్ను” (Eye of the Cyclone) యొక్క నిర్మాణాన్ని అర్థం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ఈ కేంద్రం ఎందుకు ప్రత్యేకం, మరియు తుపానులో ఉన్న గాలులు, వర్షాలు ఎలా విస్తరిస్తాయి అనేది తెలుసుకోవడం అత్యవసరం.
తుపానుల అభివృద్ధి
తుపానులు సముద్రంలో చిన్న అల్పపీడనాలుగా ప్రారంభమవుతాయి. సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతల కారణంగా సుడిగుండాలుగా (Low-pressure systems) మారి, కొద్ది కాలంలో వాయుగుండాలుగా, తరువాత తీవ్ర వాయుగుండాలుగా, చివరగా తుపానులుగా రూపాంతరం చెందుతాయి.
తుపానులు బలంగా పెరిగినప్పుడు, కేంద్రం (Eye) స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. తుపానుల తీవ్రత ఎక్కువ అయితే, ఈ కేంద్రం పెద్దగా కనిపిస్తుంది.
తుపాను “కన్ను” మరియు కంటి గోడలు
కన్ను (Eye):
- తుపానులోని కేంద్ర ప్రాంతం.
- ఇక్కడ వాతావరణం చాలా ప్రశాంతంగా ఉంటుంది.
- గాలి నెమ్మదిగా, లేదా అసలు వీస్తే ఉండకపోవచ్చు.
- వర్షం ఉండదు.
కంటి గోడలు (Eye Walls):
- కన్ను చుట్టూ ఉండే వలయాకారంలో ఉన్న ప్రాంతం.
- ఇక్కడ గాలి వేగంగా వీస్తుంది.
- భారీ వర్షాలు, ఉరుములు, మెరుపులు, గాలి క్షోభ, మేఘాల ప్రభావం ఈ ప్రాంతంలో ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- తుపానుకు తీవ్రతను ఇస్తాయి.
కేంద్ర స్థానం విస్తృతి
తుపానుల కేంద్రం సాధారణంగా 10 నుంచి 20 కి.మీ విస్తారంలో ఉంటుంది. కానీ కంటి గోడల విస్తృతి కేంద్రం నుంచి 225 కి.మీ వరకు ఉండవచ్చు.
తుపానులు తీరం తాకిన తర్వాత
సాధారణంగా, తుపానులు సముద్రపు శక్తిని కోల్పోయి తీరాన్ని తాకిన తర్వాత బలహీనపడతాయి. తీరాన్ని దాటిన వెంటనే గాలి, వర్షం సులభంగా కనిపించకపోవచ్చు. ఎందుకంటే ప్రభావం ప్రధానంగా కంటి గోడల వద్ద ఉంటుంది, కేంద్రంలో కాదు.
అదేవిధంగా 2022 మే నెలలో అసని తుపాను కృష్ణా జిల్లా కృత్తివెన్ను వద్ద తీరాన్ని దాటి, బలహీన వాయుగుండంగా మారి మళ్లీ కాకినాడ వద్ద సముద్రంలోకి వెళ్లిన ఉదాహరణ ఉంది. తీరానికి చేరుకున్నప్పుడు అక్కడ తుపానుతో సంబంధమైన ప్రభావం తక్కువగానే ఉండింది.
రికార్డుల విషయాలు
- 1979 మే నెలలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తీరాన్ని తాకిన తుపానులో కంటి విస్తృతి 425 కి.మీ. ఉండగా, ఇది భారత తీరంలో రికార్డ్.
- హుద్‌హుద్ తుపానులో కంటి విస్తృతి 44-66 కి.మీ.
తుపానుల గమనంలో కీలక అంశం
తుపానుల ప్రభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి కేంద్రం మరియు కంటి గోడల విస్తృతి తెలుసుకోవడం ముఖ్యం. కేంద్రం వద్ద శాంతి ఉండటం వల్ల అక్కడి పరిస్థితులను దుర్గమని అనుకోకూడదు. కేంద్రం దాటిన తర్వాత కూడా కంటి గోడల ప్రాభావం క్రమంగా ఫలితాలను చూపిస్తుంది.
