‘బుల్లిపెట్టెలో’ బూచాళ్లు — లింకుల ద్వారా మోసం: జాగ్రత్త పడండి

నవ్వులా కనిపించే వాట్సప్‌ లింకులు, అందమైన ఆఫర్లు మారిపోయి మీ ఖాతా ఖాళీ చేయడానికి సాధనంగా మారుతున్నాయి. షేర్ చేసిన ఒక స్క్రీన్‌ అంటకే మీరు మీనే చూసి మీనే చోరీకి పాల్పడకుండా ఉండేందుకు కొన్ని ముఖ్యమైన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది.

సైబర్ మోసలు ఎలా జరుగుతాయో — ప్రధాన పద్ధతులు

మోసగాళ్లు ప్రభుత్వ శాఖలు లేదా బ్యాంకు సిబ్బందిగా నటించి వాట్సప్‌, కాల్స్ వదిలి లోపలికి తీసుకువస్తారు.
వారు పంపే లింకు/యాప్‌ (APK) డౌన్‌లోడ్ చేయించించి, వ్యక్తిగత సమాచారం, బ్యాంక్ వివరాలు అడుగుతారు.
మరికొన్నిసార్లు బాధితుడి అనుమతి లేకుండా ఫోన్‌లో దొంగలో ఇన్‌స్టాల్ చేయిస్తారు; అప్పుడే ఫోన్ హ్యాక్‌ అయి బ్యాంక్ ఖాతాలు దోచేసే పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది.
ఒత్తిడి, బెదిరింపు ద్వారా OTP‌లు, పాస్‌వర్డ్‌లు తీసుకుని ఖాతాలోని సొమ్మును త్వరగా ఖాళీ చేయిస్తారు.
వాట్సప్‌ స్క్రీన్‌షేర్ ఫీచర్‌ను ఉపయోగించి, ప్రత్యక్షంగా మీ స్క్రీన్‌ని చూసి లావాదేవీలు చేయిస్తారు.
కొన్ని సందర్భాల్లో మీ ఫోన్‌లో కీబోర్డ్‌ లాగర్ వంటి మాల్వేర్‌ ఇన్‌స్టాల్ చేసి టైప్ చేసే ప్రతిదీ రికార్డ్‌ చేసి దోచుతారు.

మా పక్షంగా తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు

ఫోన్‌లో రెండు-దశ వెరిఫికేషన్ (Two-step verification) అన్ చేయకుండానే ఉండకూడదు — నిర్ధారించుకోండి.
ఏదైనా యాప్‌ డౌన్‌లోడ్‌ చేసే ముందు మాత్రం గూగుల్ ప్లే స్టోర్ మాత్రమే వాడండి; వాట్సప్‌/ఇమెయిల్‌ లింకుల ద్వారా వచ్చే APKలను డౌన్లోడ్ చేయవద్దు.
అనుమానాస్పద లేదా అపరిచితమైన లింకులను క్లిక్‌ చేయకండి; మాల్వేర్‌ యాప్స్‌ నివారించండి.
ఫోన్‌లో బలమైన ఫైర్‌వాల్‌, యాంటివైరస్ సాఫ్ట్‌వేర్ కలిగి ఉండేలా చూసుకోండి.
ప్రభుత్వ లేదా బ్యాంకుల పేర్లలో చిన్న చిన్న అక్షరాల మార్పులు, మధ్యలో చుక్కలు పెట్టడం‌లాంటి ధోకా సూచనల్ని జాగ్రత్తగా గమనించండి.
ఎలక్ట్రిసిటీ బిల్లు, ట్రాఫిక్, ఆర్టీవో చలానాలు చెల్లించినా మీ ఖాతాలో జమ కాలేదని బెదిరిస్తే అప్రత్యక్షంగా స్పందించవద్దు.
ఎవరైనా ఫోన్‌ చేసి యాప్‌ డౌన్‌లోడ్‌ చేయమని ఒత్తిడి చేస్తే అంగీకరించకండి; వాట్సప్‌ వీడియో కాల్‌ సమయంలో స్క్రీన్‌ షేరింగ్‌ను ఎప్పటికీ ఆన్‌ చేయకండి.
ఫోన్‌ సెట్టింగ్స్‌లో “Install from unknown sources” ఆప్షన్‌ను నిష్క్రియం చేయండి.
అనుమానాస్పద నంబర్లు కనిపిస్తే వెంటనే బ్లాక్‌ చేయండి మరియు ఫిర్యాదు చేయండి.
ఫోన్‌ OS, యాప్‌లు తరచూ అప్డేట్‌ చేసుకోండి.
బ్యాంకింగ్ కోసం వర్చువల్ కీబోర్డులను అందించే వెబ్‌సైట్లలో వుంటే వాటిని ఉపయోగించటం మంచిది.